बोगस बियाणे व खतांवर विविध टप्प्यावर नियंत्रण ठेवले जाणार… कृषि निविष्ठा सनियंत्रण समिती,सरंक्षित खत साठा सनियंत्रण समिती,तसेच कीटकनाशकांच्या विषबाधा प्रकरणी करावयाच्या उपाययोजना बाबतची बैठक संपन्न..

डॉ.जगदीश वेन्नम

   संपादक

गडचिरोली : जिल्हा कृषि निविष्ठा सनियंत्रण समितीची बैठक प्रभारी जिल्हाधिकारी धनाजी पाटील यांचे अध्येक्षतेखाली समिती कक्ष जिल्हाधिकारी कार्यालय गडचिरोली येथे पार पडली. या बैठकीसाठी गडचिरोली जिल्ह्याचे जिल्हा अधिक्षक कृषि अधिकारी बसवराज मास्तोळी,जिल्हा शल्यचिकित्सक डॉ.अनिल रुडे, जिल्हा परिषद गडचिरोलीचे कृषि विकास अधिकारी पी.झेड.तुमसरे ,मोहिम अधिकारी के. जी. दोनाडकर, जिल्हा गुणवत्ता निरीक्षक संजय मेश्राम उपस्थित होते.

बैठकीमध्ये येत्या खरीप हंगाम 2023 च्या पूर्वतयारीबाबत चर्चा करण्यात आली यामध्ये खते, बियाणे, कीटकनाशके यांची मागणी, पुरवठा वाहतूक व वाटप यांचे नियोजन करण्यात आले.

येत्या खरीप हंगामात जिल्ह्यामध्ये एकुण पिकाखालील क्षेत्र 225890 हे. राहील असे निर्धारित केले असून त्यानुसार महाबीज व खाजगी कंपन्यामार्फत बियाणे पुरवठा होणार आहे. त्यासाठी कृषि विभागामार्फत बियाणेचे नियोजन केले आहे. बियाणे नियोजन यात

भाताचे नियोजित क्षेत्र 187500 हे. त्यासाठी लागणारे भात बियाणे 360000 क्विंटल, तूर पिकाचे नियोजित क्षेत्र 8000 हे. त्यासाठी लागणारे तूर बियाणे-420 क्विंटल कापूस पिकाचे नियोजित क्षेत्र 21120 हे.त्यासाठी लागणारे कापूस बियाणे -465 क्विंटल , मका पिकाचे नियोजित क्षेत्र 3000 हे.त्यासाठी लागणारे , मका बियाणे -600 क्विंटल, सोयाबिन पिकाचे नियोजित क्षेत्र 1600 हे.त्यासाठी लागणारे सोयाबिन बियाणे -420 क्विंटल, असे एकूण 37484 क्विंटल बियाणेचे नियोजन गडचिरोली जिल्ह्याकरिता करण्यात आले आहे.

  रासायनिक खते नियोजन यात

 कृषि आयुक्तालयाकडून गडचिरोली जिल्ह्यासाठी एकुण 54670 मे.टन वेगवेगळ्या ग्रेडचे रासायनिक खतांचे आवंटन मंजूर झाले,त्याचप्रमाणे 830 मे.टन खताचे बफ्फर साठा सुद्धा मंजूर आहे. येत्या खरीप हंगामात महिनानिहाय टप्प्याटप्प्याने जिल्ह्यात खते प्राप्त होतील. त्यामध्ये फक्त ई पॉस मशिनधारक विक्रेत्यांनाच करता येणार आहे.

संरक्षित साठ्याचे नियोजन

सिरोंचा, अहेरी, भामरागड, एटापल्ली, मुलचेरा,कोरची इत्यादी तालुक्यांना पावसाळ्यात वाहतुकीची समस्या निर्माण होत असते त्यामुळे जुलै व ऑगष्ट महिन्यात वरिल तालुक्यांना खते पुरवठा कठीण जात असल्याने 15 जुनपुर्वी 830 मे.टन खताचा सरंक्षित साठा केला जाणार आहे.

सनियंत्रणाकरिता भरारी पथके तसेच तक्रार निवारण समित्या स्थापन

            जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांना उत्कृष्ट दर्जाच्या कृषि निविष्ठा प्राप्त होण्यासाठी कृषि विभागाने जिल्हा व तालुका स्तरावर एकूण 13 भरारी पथके तसेच तक्रार निवारण समित्या स्थापन केलेल्या आहेत. भरारी पथकामार्फत जिल्ह्यातील गुणवत्ता निरीक्षकाकडून बोगस बियाणे व खतांवर विविध टप्प्यावर नियंत्रण ठेवले जाणार आहे.वेळप्रसंगी प्राप्त बियाणे व खतांचे नमुने काढून तपासणीसाठी प्रयोगशाळेत पाठविल्या जाणार आहेत, जेणेकरून शेतकऱ्यांना योग्य दर्जाच्या कृषि निविष्ठा प्राप्त होतील.अनुदानित रासायनिक खते विक्रीकरिता रासायनिक खते विक्रेत्यांना ई पॉस मशीन शासनाकडून पुरविण्यात आलेल्या असून फक्त ई पॉस मशिनधारक विक्रेत्यांनाच अनुदानित रासायनिक खते विक्री करता येणार आहे.

पिकावर फवारणी करतांना कीटकनाशकांच्या विषबाधा प्रकरणी करावयाच्या उपाययोजना शेतकऱ्यांनी पिकावर फवारणी करतांना कीटकनाशकांच्या विषबाधा होवू नये याकरिता प्रसार व प्रसिद्धी व उपाययोजना करणे करीता गडचिरोली जिल्ह्यासाठी नोडल कंपनी म्हणून रुची ओयेस्टार मशरूम गोंदिया या कंपनीची नियुक्ती कृषि आयुक्तालय पुणे यांचेकडून करण्यात आली आहे.

दस्ताऐवजात अनियमितता आढळून आल्याने कृषि केंद्रांचे परवाने निलंबित कृषि केंद्रात दस्ताऐवजात अनियमितता आढळून आल्याने,यापूर्वी 13 परवाने निलंबित करण्यात आले होते, तसेच नव्याने ई-पॉस मशीनच्या साठ्यात तफावत आढळून आल्याने निपाने कृषि केंद्र कुरुड ता.वडसा, साईराम कृषि केंद्र ठाकरी, संतोष कृषि केंद्र आष्टी तालुका –चामोर्शी यांचे कृषि केंद्रांचे परवाने जिल्हा अधीक्षक कृषि अधिकारी गडचिरोली यांचेकडून पुढील आदेशापर्यंत निलंबित करण्यात आले आहेत. तसेच अनियमितता आढळून आल्याने जिल्ह्यातील आणखी काही परवाने निलंबित करणेसाठी प्रस्तावित असल्याचे जिल्हा अधीक्षक कृषि अधिकारी यांनी सभेत नमूद केले आहे.

 मा. प्रभारी जिल्हाधिकारी धनाजी पाटील यांनी कृषि विभाग व पोलीस प्रशासनाला बोगस बियाणे व खतांची विक्री होणार नाही,याबाबत दक्षता घेण्याबाबत सूचित केले. याबैठकीला विविध रासायनिक खत कंपनीचे विक्री अधिकारी, विदर्भ को.मा.फेडरेशन तसेच जिल्ह्यातील कृषि निविष्ठांचे घाऊक विक्रेते उपस्थित होते. सभेचे प्रास्ताविक व आभार मोहिम अधिकारी के. जी. दोनाडकर यांनी केले.